hero title

Luiers en ander incontinentiemateriaal bestaan, naast de inhoud (poep en plas), uit plastics, SAP’s (super absorberende polymeren) en cellulose. Luiers vormen met jaarlijks 200 kton een omvangrijke stroom in het huishoudelijke restafval. Naar schatting komt nog eens dezelfde hoeveelheid vrij bij ziekenhuizen en zorgcentra. Daarmee is het de grootste nog niet-gerecyclede afvalstroom.

In de meeste gemeenten worden luiers met het restafval ingezameld en vervolgens verbrand. Op deze manier worden ziektekiemen en medicijnresten vernietigd, maar ook de materialen waaruit de luiers bestaan. Een aantal gemeenten, met name gemeenten die de inzameling van restafval ontmoedigen (kleinere minicontainer, minder vaak ophalen, diftar), biedt inwoners de gelegenheid om luiers apart in te leveren.

Eind 2021 heeft de minister van IenW een brede verkenning naar luiers laten uitvoeren. Meerdere partijen kijken actief naar grootschalige luierverwerking, maar door onzekerheden en risico’s is er nog weinig feitelijke verwerkingscapaciteit gerealiseerd. Door het ontbreken van dwingende wetgeving, onvoldoende vraag naar secundaire grondstoffen en de hoge kosten voor recycling nemen de partijen een afwachtende houding aan.

Om de recycling daadwerkelijk van de grond te krijgen, wordt een aantal maatregelen genoemd: invoering van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV), een inzamelverplichting (via het Besluit gescheiden inzameling huishoudelijke afvalstoffen) en het stimuleren van de afzet van secundaire materialen (einde afvalstatus).

Ongeveer tien procent van het restafval dat Meerlanden verwerkt, bestaat uit luiers en incontinentiemateriaal. Een substantiële hoeveelheid, die nu nog verbrand wordt en dus een hoge CO2-impact oplevert. Bovendien bevat dit materiaal medicijnresten, bacteriën en ziekteverwekkers die niet in het milieu of in reststromen moeten komen. Alle reden dus om te zoeken naar methodes om luiers beter te verwerken en daar schone restmaterialen uit te halen. En die technologie is er. Elsinga Beleidsplanning en Innovatie, specialist in technologische verduurzaming van afvalverwerking, heeft een proces ontwikkeld waarin de luiers eerst door een shredder in kleine stukjes worden gebroken en vervolgens onder hoge druk en met stoom vloeibaar gemaakt worden. Het plastic zet zich aan de bovenkant af en kan hergebruikt worden. Het restproduct, een slurry, gaat naar een waterzuiveringsinstallatie. Het bevat namelijk geen medicijnresten of pathogene stoffen meer. Dit is een bewezen techniek; bij de afvalenergiecentrale ARN is het procedé al succesvol in bedrijf.

Samen met Elsinga onderzoekt Meerlanden daarom de mogelijkheden voor de bouw van een nieuwe fabriek in Amsterdam. Realisatie van die fabriek zou een grote stap zijn in het terugdringen van CO2-uitstoot en in het hergebruiken van materialen in onze regio. De gewenste locatie voor deze fabriek is in Amsterdam, in de onmiddellijke nabijheid van AEB, omdat dan van AEB de stoom afgenomen kan worden. Bovendien is daar ook een waterzuiveringsbedrijf in de buurt, waar de slurry verwerkt kan worden. De luierstroom is één van de vijf pijlers van Meerlanden. Daar willen we graag een doorbaak mee forceren.